zaterdag 2 september 2017

Lieve Flour: Turnhoutse huizen in 'De Wending'

In woon- en zorgcentrum 'De wending' is Lieve Flour bezig aan een zeer boeiend schilderwerk: 'Huizen in de kijker' heet het, maar ik had het voor mezelf al 'Turnhoutse huizen' genoemd. Heel veel uitleg erover staat in Binkenpost nummer 41, september/oktober 2017, en dat ga ik hier natuurlijk niet overschrijven. Lieve heeft 86 woningen geselecteerd, gewone, onbekende, mooie, minder mooie, van alles wat je in de straten van deze stad tegen kunt komen: een niet-geïdealiseerde staalkaart van Turnhoutse voorgevels, zeg maar. Zo'n twee derde is al af, maar Lieve is nog wel een tijd aan het werk.

Als je de muurschildering, want dat is het ook, gaat bekijken, denk je meteen: 'Wat een zoekplaatje!', wat verkeerd is, want het gaat hier om een heel grote zoekplaat: je herkent natuurlijk veel huizen, maar waar staan die dan weer? Je kunt het schilderij in wording ontdekken als Lieve aan het werk is, en dan legt ze je wel een en ander uit: een gediplomeerde stadsgids wordt ze dan ook nog!

Een zeer herkenbaar huisje is er eentje van op het einde van de Patersstraat,  bijna recht tegenover de fotozaak van François Peeters. Een oud, smal gebouwtje is het bovendien: vaak heb ik er een oud, mager en ook al smal mannetje in de deur zien staan, maar die is intussen overleden. Ook al zo'n Turnhoutse gewoonte: als je je in knopen verveelde, kon je nog altijd zeggen ' 'k ga is in de deur staan', om voorbijgangers en het bedrijvige stadsleven te observeren. Nu woont er een jong paar, en dat heeft volgens Lieve het huis heel mooi gerestaureerd. 't Zou inderdaad jammer zijn als dat pandje verloren ging.
Realistisch, minutieus, tot in het detail correct geschilderd is het: let eens op de ramen, de gordijnen, de weerspiegeling in het glas. Puik werk!


Smal huisje, eind Patersstraat

Het volgende dacht ik in de Lindekensstraat te situeren, maar het staat op het Akkerpad: in correct Turnhouts 'Den Ekkerpad'! Ook wel eigenaardig dat een straat vlak in het centrum die naam heeft: deze stad was vroeger echt wel een dorp. Naar verluidt nu niet meer. Weer zo'n mooi schilderijtje levert Lieve af, de orde straalt er van af: de pannen mooi in het gelid, evenwicht en symmetrie in het huis zelf, best ook wat groen aanwezig. Het mooie van heel de schildering is dat het de huizen uit hun context licht, ze komen apart te staan, ze worden als het ware individuen, en dan kun je pas zien hoe geslaagd ze zijn: je kijkt met andere ogen naar je stad omdat dat het gewone ongewoon is geworden.


Oep den ekkerpad

Van de ene akker naar de andere: we zijn nu op de Graatakker. Daar staat een handelshuis: vroeger werden daar schoolbenodigdheden en - boeken verkocht, tegenwoordig lijkt het een kapperszaak te zijn. Maar de etalage is zo prachtig: pure Jugendstil, en daar is Turnhout niet zo rijk aan. Op een schilderij valt dat op, kun je het bestuderen, als je er voorbijwandelt, loop je gewoon achteloos verder.


Op de Graatakker

Laten we naar de Steenweg op Oosthoven lopen: daar staat wat je een monument kunt noemen, de Goormolen. Een paar jaar geleden heb ik ergens gelezen dat de kap en de wieken weer op de molen gezet zouden worden, maar ik heb daar later niets meer over gehoord: daar zou ik graag wel eens het fijne van willen weten. Men zou hopen dat dit niet exemplarisch is voor de monumentenzorg in onze stad. Gelukkig is de Oranjemolen wel gerestaureerd, maar dat is met privégelden gebeurd.


De Goormolen

De Kroonstraat dan: daar heb  ik jaren zelf gewoond, dat is pure jeugdherinnering. Een klein huisje is dit, een huisje voor de gepensioneerden, met een luifel boven de slaapkamer en een bank ervoor: daar konden de oude mensen dan op gaan zitten en in het zonnetje van hun levensavond genieten, dat was alleszins het idee dat erachter zat. Alle van die nieuwbouwwijken hadden overigens dergelijke woningen voor gepensioneerden: er stonden er gewoonlijk een tiental samen voor heel de wijk.


Huisje voor gepensioneerden, Kroonstraat

Niet-geïdealiseerd zei ik: een duidelijk voorbeeld daarvan is een huis waarvoor de architect nauwelijks zijn verbeelding heeft aangesproken, maar dan helpt de tand des tijds. De verf van de garagepoort bevindt zich in prima staat van afbladdering, en dat vindt Lieve leuk: dan kan ze zich eens uitleven! En dan wordt het lelijke mooi! Het rolluik heeft helemaal geen verf meer, wel een poging tot graffitikunst: een heks op een bezem lijkt voorbij te vliegen. Let ook weer eens op de weerspiegeling in het raam: ik zou zeggen dat de nok van het huis ertegenover goed te zien is, en daarboven de blauwe lucht. Liefde voor het detail alom: je moet niet vragen hoeveel tijd en geduld daarin gegaan zijn.


Afbladdering op zijn mooist

Een contrast nog uit de Duinenstraat: het huis ziet er best goed uit, maar de garagepoort lijkt van onderen weggerot te zijn, en het linkerdeel van de poort ziet er niet uit. Zo kom je van afbladdering tot verloedering.


Duinenstraat

Zeer herkenbaar is een huis in neo-renaissancestijl op de Merodelei. In mijn lagereschooltijd liep ik daarlangs naar school, en ik vond het toen al een merkwaardig huis, wat niet moeilijk was: het was, samen met een dito huis iets verderop, enig in zijn soort.


De Merodelei: neorenaissance

Ten bijna slotte: een echt groot huis in de Otterstraat, op de hoek met de Beekstraat. Dat is een gebouw waar ik dagelijks langskom, maar ik heb door dit schilderij pas gezien hoe harmonisch en evenwichtig het is. De ramen van de gelijkvloerse verdieping staan iets hoger, je let daar dan niet op, en al zeker niet op die van de eerste verdieping, maar het is zonder meer een indrukwekkend gebouw. Aan de rechterkant hangt een Mariabeeld: daar zal ik de volgende keer ook eens naar kijken. Merk ook op met welk geduld en liefde voor detail de gordijnen op de gelijkvloerse verdieping geschilderd zijn, en hoe het licht weerkaatst in het twee raam van links. Je hoort Lieve bijna denken: 'Mon travail sera parfait, ou ne sera pas!'


Hoek Otterstraat-Beekstraat

Deze muurschildering hoort echt in 'De wending' thuis: de mensen die daar wonen, horen niet meer tot de jongste generaties, ze kennen Turnhout goed want ze hebben er heel hun leven gewoond, en zonder in weer en wind naar buiten te gaan kunnen ze de stad op een andere manier ontdekken, aan de beelden herinneringen verbinden, associaties maken, erover praten met hun medebewoners, en zo verbindt het ook de bewoners met elkaar. Prachtig idee en project is het! De bedoeling achter het werk heb ik in feite in deze tekst geïllustreerd: het werkt dus, dit 'Huizen kijken'.

Zeker ook niet te veronachtzamen is het fantastische werk dat Lieve Flour hier levert: ik vind het een krachttoer van zeer hoge kwaliteit, de tweede, na haar substantiële medewerking aan Panorama De Vries! Een beetje fatsoenlijke plaats heeft tegenwoordig een stadsdichter: wat let de vroede vaderen olm haar tot stadsschilder voor het leven te benoemen? Ze heeft het dubbel en dik verdiend! Proficiat dus, Lieve!

Heel leuk is ook dat ze op bescheiden, welhaast anonieme wijze haar handtekening op de schildering heeft gezet, met bakfiets en al. Wat mij betreft: haar naam mag er ook in grote letters op staan. Allemaal gaan kijken, zou ik zeggen: dit werk kan en moet je beleven!


Lieve Flours handtekening

Geen opmerkingen: