Het Sint-Jobretabel van Schoonbroek - I

Het Sint-Jobretabel in het kerkje van Schoonbroek zuigt onmiddellijk alle aandacht naar zich toe: het domineert de hele ruimte. Zelfs als het gesloten is, besef je dat dit wel iets meer is dan wat geschilderde figuurtjes op houten panelen. Het is behoorlijk groot en daardoor erg verrassend dat het in zo'n klein kerkje van te lande hangt. Op de gesloten luiken zijn vier 'heiligen' afgebeeld: de tweede van links is zonder twijfel Christus zelf, zegenend met zijn rechterhand, een wereldbol in zijn linkerhand. Links naast hem staat volgens mij de Heilige Johannes: ik meen hem aan zijn kruisstaf te herkennen. Wie de heiligen aan de rechterkant zijn, weet ik niet, maar zij tonen teksten, die allicht een waarborg voor de waarheid zijn. Boven deze vier zie je nog twee heiligen te paard, en helemaal van boven troont Job zelf, als voorbeeld par excellence van gelijkmoedigheid,  trouw aan en vertrouwen in God, overdekt met zijn zweren, spreekwoordelijk in zak en as.

Het gesloten retabel

Het geopende retabel is overweldigend: centraal is het al goud dat blinkt, links en rechts wordt Jobs leven voor en na zijn ongelooflijke beproeving geschilderd.

Het geopende retabel

Idem, van dichterbij

Op het linkerluik zie je Jobs leven voor de beproeving: hij is een rijke burger, zijn huis ziet eruit als een kasteel, zijn tafel is goed gedekt, het gezelschap gedraagt zich aan tafel zeer beschaafd: hij is een man die het gemaakt heeft. In het schilderijtje rechts onderaan merk je dat zijn zeer voorspoedige omstandigheden Job niet beletten zijn God trouw te blijven: hij zit voor een altaar waarop zijn offeranden liggen te bidden; hij is werkelijk een onberispelijk en voorbeeldig man.

Het linkerluik

Aan de rechterkant wordt Job beloond voor zijn trouw en vertrouwen tijdens zijn periode van verlies en ellende: hij heeft weer een vrouw, kinderen, en zijn 'kasteel' dat ook vernietigd was, wordt weer opgebouwd. Welstand en gezelligheid zijn terug: God is nog altijd sterker dat de Satan die Job dat alles mocht aandoen.

Het rechterluik

De mythe van Job is prachtig didactisch materiaal dat de gelovigen moest stichten, en dat is hier wel zeer mooi uitgebeeld. Maar het meest sensationele deel van het verhaal blijft bewaard voor het centrale deel van het retabel: Jobs ellende.