Wat me al dadelijk opvalt, hoewel het zeker niet het grootste werk betreft, is het silhouet van Hugo Claus. Voor de poëziezomer van 1993 in Watou had Raveel een profiel van de schrijver uit een groot metalen vlak gezaagd. Dat uitgezaagde deel bewaard hij, en maakte er deze sculptuur van. Claus was al sedert de jaren 40 een vriend van Raveel, en je kunt hem meermaals in zijn werk tegenkomen.
Voor de 'Stichting Hofvijver in Poëzie & Beeld' maakte hij in 2002 'De roep om solidariteit'. De figuren stonden als schipbreukelingen op een eilandje in de Hofvijver en schreeuwen met dramatische gebaren om meer om hulp, redding, met een groot woord: om solidariteit. De rechtse figuur houdt de toeschouwer letterlijk een spiegel voor. Toevallig is dit een werk dat op dit ogenblik (augustus 2015), waarop veel vluchtelingen naar Europa komen, brandend actueel is: het heeft niets van zijn kracht verloren, wel integendeel.
De roep om solidariteit, 2002
Leuk, is 'Wij zijn vrij, dachten wij' uit 2001. De 80ste verjaardag van de kunstenaar werd in Machelen-aan-de-Leie gevierd met een volksfeest, en daarvoor maakte Raveel een duivenhok op wielen, dt aan drie kanten beschilderd is. Aan de achterkant lees je de tekst: 'wij zijn vrij / dachten wij / gedachten vlogen weg / duiven kwamen terug'.
Aan de voorkant zie je het plankje waar de duiven behoren te lande, maar voor de rest is er weinig duiventilachtigs te zien: wel een groen landschap met een horizon en een witte vlek die nu eens geen vierkant is.
De achterkant heeft dan wel een wit vierkant, maar dat is voor een deel kleurrijk ingevuld. En die witte vlek van de voorkant zie je hier tweemaal:dat blijken wolken aan een blauwe hemel te zijn. Raveel zelf staat er ook op: je ziet hem ruggelings terwijl hij naar een een landende langwerpige witte vlek wuift. Zou dat een onschuldige gedachte kunnen zijn? Een uif kan ik er moeilijk in zien.
Het lijkt mij dat de schilder zich op zijn 80ste verjaardag eens goed wilde amuseren, een feestelijk duivenkot op wielen heeft geschilderd, met een aantal typische elementen uit zijn werk, en dat dat tot zijn eigen en andermans plezier in het dorp is rond gereden, en dat toch een serieuze teneur heeft door de raadselachtige titel op de achterkant.
'Vernissage' uit 1971 is dan van een tijd vroeger: Raveel in gesprek met Roland Jooris, de vroegere conservator van het Raveelmuseum. De spiegel onderaan toont dat niet alles zich in het schilderij bevindt.
Vernissage, 1971
Een schilderij waar ik bijzonder van houd, is 'Vader en zoon II' uit 1990. Raveel was toen zelf al 69 jaar: hij bekijkt zijn vader terwijl die met een boompje in de weer is, maar toch ergens binnen lijkt te staan. Het gezicht van de man is niet helemaal duidelijk: De zoon heeft heft het beeld van zijn vader zoals hij hem zich herinnert geschilderd, tenminste dat is wat ik bij dit werk denk. Overigens is de vader van Raveel best belangrijk voor hem: hij heeft hem vaker geschilderd en getekend.
'Raveel XL' was een zeer interessante verrassing voor me: van het merendeel van die 'grootschalige' werken had ik nooit gehoord, laat staan dat ik ze gezien had. Je kunt er bij jezelf altijd allerlei vragen over stellen, en zo kom je meer te weten bij de mens Raveel. Een kunstenaar proberen we te begrijpen, toch?
Vader en zoon II, 1990
Geen opmerkingen:
Een reactie posten