dinsdag 22 oktober 2024

Barcelona: de oude stad, de Gotische wijk

Barcelona is echt geen kleine stad, en jong is ze evenmin: haar oorsprongen liggen in de Romeinse tijd. Vanaf 218 voor Christus beginnen de Romeinen langzamerhand Spanje in te nemen. In 218 was Barcelona aan de beurt, dat zij Barconi noemden. Daarvan zijn sporen tot op de dag van vandaag terug te vinden. Een leuk overblijfsel zijn de resten van een straat die aan de twee kanten door sarcofagen werd begrensd. Hoe groter de sarcofaag, hoe belangrijke de man of vrouw die erin ligt. Hetzelfde geldt voor hoe dichter bij de straat: de Romeinen geloofden dat ze zo toch een beetje deel uitmaakten van de levende bovenwereld. In die sarcofagen zitten vaak ook gaten, en dat is dan ook weer niet toevallig: als er op straat feesten gevierd werden, kon door die gaten de nodige wijn naar binnen gegoten werden, zodat de doden de bovenwereld gunstig gezind bleven. Het is zoals de Galliƫrs zegden: 'Rare jongens, die Romeinen!'.

 

Sarcofagen: verbindingen met de bovenwereld

De plaats Barconi had natuurlijk ook stadsmuren die er hier en daar nog staan, en dan gebruikt werden als  buitenmuren van bijvoorbeeld een kerk.

Onderste deel van de buitenmuur: Romeins

Zelfde muur, met daarvoor de Latijnse naam van de stad: 'BARC' kun je makkelijk lezen, 'ONI' valt buiten de foto

Op het binnenplein van het huis van de Aartsdeken staat een octogonale fontein, waarvan de versieringen van de tweede verdieping soms prechristelijk aandoen, hoewel ze dat zeker niet zijn.

Het binnenplein van het Huis van de Aartsdeken

De kathedraal van Barcelona heet voluit ' de Kathedraal van het Heilig Kruis en de Heilige Eulalia', een mondvol kun je wel zeggen. 'La Sagrada Familia', hoewel veel bekender en beroemder, is dus geen kathedraal, alleen een basiliek: het verschil leg ik later wel uit. 

Over Eulalia dan: ze was een meisje van dertien dat tijdens de christenvervolgingen van huis wegliep, naar de gouverneur van Barcino toe om hem te verwijten wat er allemaal aan de hand was. Die man was daar natuurlijk niet van gediend, en eiste dat zij afstand deed van haar geloof, wat zij natuurlijk weigerde. Hij veroordeelde haar tot dertien straffen, martelingen dus: verbranding, steniging,  een heuvel afgerold worden in een ton met sterke, scherpe nagels aan de binnenkant en tenslotte kruisiging. 'Wrede jongens, die Romeinen', zouden ze in het Gallische dorp zeggen. Ze werd in het jaar 663 heilig verklaard, en daardoor is zij een van de beschermheiligen van Barcelona. Die heiligenlevens zijn van een wreedaardigheid zonder weerga: dat geldt ook voor die uit onze streken. Bedoeling was aan te tonen dat een heilige zijn geloof niet opgaf, ook niet voor de strafste martelingen.

Met de bouw van deze kathedraal werd begonnen in 1298, maar de gevel werd er pas op het einde van de negentiende eeuw, begin twintigste eeuw voor geplaatst. Die is wel gebaseerd op middeleeuwse plannen, maar wat je ziet is eigenlijk neogotiek. De stad mooier maken was de bedoeling, zoals men dat bij ons in Brugge ook gedaan heeft.


Met de bouw van deze kerk werd begonnen in 1298, maar de gevel dateert van eind negentiende,begin twintigste eeuw. Wat je dus ziet, is in feite neogotiek, die wel gebaseerd is op de plannen uit de middeleeuwen.

 

Nog zo'n voorbeeld van neogotische stadsverfraaiing

In die oude stad werd natuurlijk ook handel gedreven, ook met paard en kar, of ezel en kar, in straten die daar echt niet voor aangelegd waren, want soms te smal. Dus moest men tot een reglement komen dat iedereen kon bevredigen: Enkele richting op zijn Barcelonees, lang voor er sprake was van druk autoverkeer. Op hoeken van de straten schilderde men gewoon wie de straat in mocht, en wie niet. Slimme jongens, die Catalanen!

Hier mogen paard en kar erin


En hier mogen ze er weer uit

En na de middag en het eten trokken we naar de Middellandse Zee, het Mare Nostrum van de Romeinen. Nu noemen ze het hier Maremagnum, maar dat dient enkel de commercie. Shopping & dining in het Latijn van onze dagen.

Anderen doen aan 'carpe diem' op een veel rustigere manier: ze nemen er ook 'solem' bij. Je kunt ze geen ongelijk geven, denk ik dan maar.

Carpere diem et solem

Geen opmerkingen: