vrijdag 8 juli 2011

Het Eilandje II: Eugène van Mieghem

Wie je ook kunt ontmoeten aan het Bonaparte- en Willemdok is Eugène van Mieghem, dat wil zeggen: levensgrote bronzen beelden naar zijn werk, gemaakt door de Nederlandse beeldhouwster Carla Camphuis-Meijer. Daar heeft de stad Antwerpen voor gezorgd, samen met de Eugeen Van Mieghem Stichting: zij weze daar voor geloofd. Van Mieghem (1875 - 1930) is inderdaad de schilder par excellence van de Antwerpse haven. Hij kwam zelf van Het Eilandje: zijn ouders hadden een café in de Montevideostraat. Zijn onderwerpen heeft hij nooit moeten zoeken: hij werd te midden ervan geboren. Voor de Tweede Wereldoorlog had hij nogal wat succes, hoewel miskenning ook zeker zijn deel is geweest. Ene professor Siberdt, die tien jaar eerder Van Gogh ook al de laan uitgestuurd had, wilde hem in 1896 niet langer als leerling aan de Antwerpse Academie. Na 1945 geraakte zijn werk in de vergetelheid, en pas de laatste twintig jaar wordt hij opnieuw naar waarde geschat, heeft hij een museum gekregen, en kun je tentoonstellingen van zijn werk ook elders gaan bekijken. Ik heb hem eens in Herentals gezien, in 'Hôtel Le Paige', en in Mol, in het Jacob Smitsmuseum. Als je hem dan op Het Eilandje, aan het Willemsdok tegenkomt, ben je natuurlijk aangenaam verrast. Hij staat daar echt wel op zijn plaats.


Naar Van Mieghem: het havenboefje


Idem: Wiske

Van Mieghem was echt een sociaal geëngageerde kunstenaar: de heel gewone mens was hem geen te minderwaardig onderwerp. Buildragers, zakkenmaaksters, zwervers, boefjes, emigranten, schippers passeerden zijn revue. In 1999 heeft hij in het Ellis Island Immigration Museum een tentoonstelling gehad van zijn tekeningen van de emigranten van de Red Star Line. Zijn werk wordt vaak vergeleken met dat van Käthe Kollwitz, toch echt niet de minste.

Een bijzonder beeld is dat van Augustine Pautre, een Brussels meisje dat lessen volgde aan de Antwerpse Academie. Hij trouwde met haar in januari 1902, in november van hetzelfde jaar werd hun zoontje Eugène geboren, maar al in 1905 stierf Augustine aan tuberculose. Hij heeft haar uitgebeeld in talrijke tekeningen en pastels. Aangeslagen door de dood van zijn vrouw exposeerde Van Mieghem vijf jaar helemaal niet meer. Maar zij is dus ook uit de vergetelheid gehaald: zij staat aan het Willemdok, voor het Koninklijk Entrepot.


Augustine Pautre

Het MAS is kennelijk niet het enige wat op Het Eilandje de moeite waard is: het staat in die omgeving inderdaad niet plompverloren.

Geen opmerkingen: