Le plat pays qui est le mien
Wat ze er ook hebben, is een 'Vierkerkenroute', die langs de vier dorpskerken loopt: zo'n 28 kilometer, ideaal voor een fiets- of scootmobieltocht, die dag in een bijna verzengende hitte. Die kerken zijn zeer opmerkelijk: de oudste uit de 12de eeuw, de jongste uit de vroege veertiende eeuw. Behalve die van Zuienkerke zijn ze vrij toegankelijk: je maakt het hier mee dat je nog eens een kerk kunt gaan bekijken, kunstschatten worden hier klaarblijkelijk niet gestolen.
De Sint-Michielskerk van Zuienkerke heeft een achthoekige Romaanse toren die dateert uit het einde van de 12de eeuw, dat is dus van rond het jaar 1180 of iets later. Imposante steunberen heeft hij ook: er werd gebouwd voor de eeuwigheid en drie dagen langer: 'eine feste Burg ist unser Gott' moeten die middeleeuwse West-Vlamingen lang voor Bach gedacht hebben, en 'eine feste Burg' voor hem bouwen was blijkbaar geen onoverkomelijke moeite.
Sint-Michielskerk, Zuienkerke
Het merkwaardige is nu dat de drie andere kerken ook allemaal een achthoekige toren hebben: het lijkt wel of overal dezelfde bouwmeester aan het werk is geweest. Eenheid van stijl kun je deze gebouwen niet ontzeggen: kustgotiek heet dat dan.
In Nieuwmunster is de dertiende-eeuwse kerk toegewijd aan Sint-Bartholomeus.
Daar vind je een retabel gewijd aan Maria, door de Bruggeling Jan Bartholomeus in 1641 geschilderd. Het is in feite een beeld van de Maagd, met rond haar schilderijtjes met scènes uit het leven van Christus: product van de contrareformatie, maar het heeft wel iets, hier in dat kleine dorpje.
Jan Bartholomeus, Mariaretabel, 1641
Mooi gelegen is de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Meetkerke, ook dertiende-eeuws: ze domineert heel het dorpje, is tegelijk robuust, simpel en daardoor authentiek. Binnen staat een miraculeus Lieve-Vrouwebeeldje uit de vijftiende eeuw: nog ieder jaar trekt op de laatste zondag van mei een vissersbedevaart uit Blankenberge naar hier om de zegen van Maria over de vissers af te smeken.
Onze-Lieve-Vrouwekerk, Meetkerke
Meetkerke, miraculeus Mariabeeld
In Houtave hebben ze een Sint-Bavo- en -Machutuskerk. Sint Machutus, wie dat dan weer kan zijn? Hij blijkt een Bretonse bisschop en heilige te zijn, de apostel van Bretagne wordt hij ook genoemd; bovendien zou hij de stichter zijn van de stad Saint-Malo, ten minste, hij stichtte een klooster op de plaats van de huidige stad. Hij is de aangewezen heilige tegen lamheid, jicht, zenuwziekten en vooral kinderziekten: hij maakt vele soorten artsen overbodig, als het ware. Een van mijn vrienden heet met een van zijn voornamen Machutus, en die heeft tot nader bericht geen last van een van deze aandoeningen. De kerk zelf stamt uit de 13de eeuw, maar werd vier eeuwen later herbouwd. Een stemmig interieur met veel houtsculpturen heeft ze wel.
Sint-Bavo en -Machutuskerk, Houtave.
Wat mij bij dat alles treft, is dat in deze onooglijke dorpjes vroeg gotische kerken staan die toch wel iets voorstellen. Het katholieke geloof moet er diep ingezeten hebben, er werd allicht gesmeekt en gebeden voor bescherming tegen een onberekenbare Noordzee dat het een lieve lust was, en de kerk zelf moet over behoorlijk wat middelen beschikt hebben om die godshuizen zo dicht bij elkaar te bouwen. En macht en invloed had ze toentertijd te over, dat zal duidelijk zijn. Zeer de moeite waard om het allemaal eens grondig te bekijken, vind ik, daar aan de rand van het land.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten