Dat wordt meteen duidelijk als je met zijn doeken geconfronteerd wordt: we stonden met een drietal mensen vlak voor het schilderij 'Untitled 2014', waarover de kunstenaar de uitleg gaf. Wij bekijken een werk, zei hij, zoals een we een boek lezen, van links naar rechts gaan onze ogen, we lezen een schilderij op een heel traditionele manier. Terwijl ik juist wil dat je in het schilderij blijft: de golvende lijn van onderen volgt, waar ze ophoudt linksomkeert maakt en de donkere lijn van boven volgt: zo exploreer je het werk. En dan moet je dat loslaten, de afstand tot het werk groter maken, het loslaten, 'verdwijnen' als het ware, een 'vanishing point' zoeken, en dan pas geeft het zich vrij, zie je wat er staat: in dit geval was dat een mond'. En die sensatie is echt, zo gebeurt het ook. Dan kun je dat werk gaan invullen, interpreteren: een vrouwenmond allicht, eerder neutraal, maar toch mooi. Bosisio zegt: 'Ik lever juist genoeg informatie om mee aan het werk te gaan, maar ik dring niet op wat er staat. Dat moet je zelf vinden, en dat kan voor iedereen anders zijn. En dat neemt zijn tijd.' Hij leert mensen met andere woorden 'traag kijken', rond zijn werk vul je je eigen schepping in. Hij doet nogal denken aan wat de 'Vijftigers' of 'Experimentelen' in de vorige eeuw met hun poëzie wilden bereiken.
Robert Bosisio, Untitled 2014
'Head 2010' is een ander voorbeeld: het is geen echt protret, daarvoor is het te wazig, maar je ziet toch duidelijk een menselijk gezicht: ogen, neus en mond zijn te herkennen, maar je kunt niemand identificeren. Door het kapsel denk ik weer dat het om een vrouw gaat, maar dat is voor mijn rekening, zeker is dat niet. Wazig is het, spookachtig voor sommigen, mysterieus en raadselachtig, maar het ultieme weten, dat is er niet bij. Iemand in het gezelschap had het over 'platonisch kijken', met een verwijzing naar de grot van Plato, waarin de mensen maar de afschaduwing van de dingen, van het ideële, van het zijnde zien. Dat is de filosofische kijk op de zaak. Ik dacht in dezelfde richting: al deze werken tonen dat de ultieme waarheid niet kenbaar is, niet over mensen of dingen. Als iedereen zijn schilderijen mag aanvullen met zijn eigen waarheid, en die interpretaties zijn allemaal geldig, dan is er geen Grote Waarheid meer. Dat kan alleen maar tot nederigheid en verdraagzaamheid inspireren, denk ik dan.
Head 2010
Ook twee interieurs zijn niet wat ze lijken: je kijkt telkens door een deur ergens naar binnen, je krijgt een dieptezicht, maar wat er zich in die ruimte bevindt, daar heb je het raden naar.
Interior 2013
Nr 035 Interior 2012
Een vroeger interieur is wel duidelijk afgelijnd, het is ook leeg, maar het is helemaal niet suggestief, niet abstract en veel minder warm dan de twee eigenlijk uitnodigende beelden van later. Ik zie er het verschil in tussen een plaatje en een schilderij.
Interieur, 1998 - 1999
'Vanishing Points' is een zeer boeiende tentoonstelling: ze confronteert je met je eigen manier van kijken en zien, van zijn ook, ze doet je vragen stellen en nadenken. Een beetje uitleg is niet geheel onmisbaar, maar als je Bosisio doorhebt - tenminste als je meent hem door te hebben - is een bezoek een zeer intrigerende ervaring. Ga er naartoe met de houding die Radio Klara van zijn luisteraars vraagt: 'Blijf verwonderd'.
Tot slot:
Bosisio is de lievelingsschilder van de Duitse cineast Wim Wenders, die in 2010 zijn tentoonstelling 'Seeing is believing' inleidde met onder andere de woorden:
'Like for Vermeer,
seeing is not only Robert's greatest pleasure,
and a sacred act;
it is also the very subject of his art.
(And not only when he is painting an eye...)
...
Every true painter
is also a teacher
to our eyes.
Ik kan me daar in ieder geval in vinden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten