Ik heb ze weer, de muziek van 'La Guelaguetza Oaxaquena, een van de mooiste en meest indrukwekkende evenementen die ik ooit heb bijgewoond. Alles speelde zich af in Mexico, in de staat Oaxaca, in de zomer van 1975. Samen met een vriend heb ik toen met 'Jest' (Jongeren- en StudentenToerisme) een drieweekse reis door Mexico gemaakt, van Mexico-Stad, toen nog maar 11 miljoen inwoners, naar Merida op het schiereiland Yucatan. Wij kwamen natuurlijk ook in Oaxaca, zowat centraal in het land.
En daar woonden wij het feest bij dat de 'Guelaguetza' heet. Daarvoor komen de stammen uit de zeven streken van de staat in de hoofdstad samen; het woord 'guelaguetza' is Zapoteeks voor 'offerande, offergave', in het Spaans heet het 'Lunes del Cerro', 'Maandagen op de Heuvel': eind juli komen op twee maandagen na elkaar de stammen naar deze plaats, en tijdens dit van oorsprong duidelijk religieus feest worden de goden, of de natuur, bedankt voor de geslaagde oogst. Delen van de opbrengst van het veld (van graan tot ananas) worden ingetogen geofferd, terwijl de mensen tezelfdertijd uitbundig de rijke oogst vieren met dans en muziek: die dans is de levende folkore uit de staat, en die muziek een soort van fanfaremuziek die veel rauwer, directer en blijer is dan die van ons: we zitten veel dichter bij de natuur en de zon.
Een en ander speelde zich af in een amfitheater, ondertussen in 1975 al speciaal voor deze festiviteiten opgericht, want toeristen komen er in horden op af: het was dus een investering waard. Heel het theater vol toen, wij zittend in de vlakke zon, en toen zag ik het spektakel beginnen, anderhalf tot twee uur lang: de nietige mens die de grote kosmos zijn dank kwam betuigen, daarvoor in zijn mooiste kleren en klederdrachten uitgedost, zijn elegantste en meeslependste dansen kwam uitvoeren, zijn uitbundigste muziek kwam spelen. Ik zat naast mijn vriend, maar het eerste half uur heb ik niet links of rechts gekeken: heel die tijd biggelden de tranen over mijn wangen, zo ontroerd was ik, zo mooi was wat zich voor mijn ogen afspeelde. Zoiets heb ik bij mijn weten nooit meer meegemaakt: het deed sterk denken aan wat bij de Oude Grieken de oudste oorsprongen van het theater geweest moeten zijn, met mijn tranen van katharsis inbegrepen: het was een begenadigd moment, letterlijk de apo-theose van een succesrijk landbouwseizoen.
Mijn fotoboeken uit 1975 heb ik er ook nog eens op nageslagen: ongelooflijk veel foto's heb ik van die voormiddag: 'La Danza de Pluma' was de kleurrijkste en de sensationeelste, de meest acrobatische ook, 'Flor de Pina' (allemaal mooie jonge danseressen) de charmantste, de liefste, en mijn herinnering aan die uitbarsting van vreugde en levensmoed onuitwisbaar.
Ik had van het evenement twee lp's gekocht, ze in België terug op een minimum van tijd grijs gedraaid, ze door een andere vriend nieuwe van Mexico laten meebrengen, en die weer overvloedig gedraaid, tot mijn platenspeler door een cd-speler vervangen werd. Bij mijn laatste verhuizing heb ik all mijn oude platen aan Herman en Mien gegeven, en hij heeft de oude lp's van 30 jaar geleden digitally remastered tot een behoorlijke cd: bekoorlijk voor mij.
Er zijn dingen die je hele leven meegaan. En da's goed zo.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten