woensdag 16 april 2025

Voorjaarsbloeiers

De lente is er dan op den duur, en de eerste bloempjes komen ook tevoorschijn: het land tooit zich bescheiden en schuchter met kleuren, nog geen overvloed, maar toch al zeker goed merkbaar. Wie er altijd vanaf het prille begin bij is, zijn de madeliefjes: als je met een voetafdruk 9 van dergelijke bloempjes kunt verbergen, dan mag je die tijd van het jaar 'lente' noemen. In een andere versie zijn er 7 ook al voldoende, maar dat is dan de benedengrens, minder dan 7 is niet meer ernstig.

Een Olmens record: meer dan 20 op 4 april

Soms kom je een kleine struik tegen, met gele bloemen, die om aandacht schreeuwen: alleen welke bloem staat er zo bij, in zo'n  uit de kluiten gewassen exemplaar, begin april? In mijn 'Flora' ( Nieuwe plantengids voor onderweg) kan ik ze ook niet thuiswijzen, maar dat ligt allicht meer aan de zoeker dan aan de gids. Dus schakel ik de vriendin van mijn zoon in: die kent veel meer planten en bloemen dan ik. Ze houdt het op koolzaad: dat bloeit inderdaad in de maanden maart en april, wordt behoorlijk groot - tot 120 cm - en langs wegen of ruderaal terrein verwilderd. Ruderaal terrein is terrein dat door de mensen geregeld verstoord wordt, en dat daardoor een ietwat speciale plantengroei heeft. Deze plant heb ik gefotografeerd langs het Kempisch Kanaal, aan Brug 8 in Turnhout.

Verwilderd koolzaad aan Brug 8

Brem is er ook altijd redelijk vroeg bij: bloeitijd mei en juni. Dit jaar al in april: daar zal het zonnige weer van de laatste maand wel iets mee te maken hebben. Zo'n struik kan tot 2 meter hoog worden: het is geen lilliputterig sprietje. Ook weer mooi geel, natuurlijk zou ik zeggen.

Prille brem

In de natuur is het zoals met alle leven: er komt ook een eind aan. Zo sta je voor een eik die geen nieuwe knoppen en groene blaadjes meer zal krijgen. Zijn stam is nog steeds impressionant, en zijn takken steken naakt de hoogte in: ik sta naar het skelet van een eik te kijken. Als de hemel in plaats van zonnig blauw en licht grijzig en donkerder was geweest, zou je er nog een soort van David Caspar Friedrich in kunnen zien, en met enige verbeelding lukt dat me ook. In West-Europa kan een eik zo'n 200 jaar oud worden, in extreme gevallen haalt hij zelfs 500 tot 900 jaar. Maar dat is zoiets als Jeanne Calment die 127 geworden is, of geworden zou zijn. En die Vincent Van Gogh maar een onverzorgd mannetje vond. Maar hij had dan weer andere kwaliteiten. En dit is eventjes afwijken van mijn onderwerp.

Skelet van een eik

Voor biologie moesten we ooit een herbarium aanleggen, minstens 15 verschillende planten of bloemen moesten we bij elkaar zoeken, wat achteraf gezien best weinig was. Een ervan herinner ik me na zo'n 65 jaar nog altijd: hondsdraf. 't Zal waarschijnlijk aan de naam gelegen hebben - hondsdraf, en dat is dan een bloem! - want het bloemetje zelf is geen gigant. Bloeitijd april tot juni, van 20 tot 40 cm groot, en je vindt hem overal in Europa, je moet er je geen ongeluk voor zoeken.

Hondsdraf

Vlak achter het huis van mijn zoon groeit een bloem die ik nog nooit gezien had: paarse dovenetel. Die is te vinden van maart tot september, wordt tot 30 cm groot. je vindt hem op akkers, tussen puin, in tuinen en langs wegen. Ook weer algemeen in Europa. Raar dat ik hem nog nooit gezien had. Kijkers van anderen zijn kennelijke beter dan die van mij. Wat op zich zelf niet verbazingwekkend is.

Paarse dovenetel, in het begin van zijn groei

Tot slot de bosanemoon. Anemoon vind ik een eigenaardige naam voor een bloem, en als ik ga zoeken, krijg ik gelijk: 'anemos' is het Griekse woord voor 'wind'. De zaden van de bosanemoon zijn zeer pluizig, en worden door de wind verspreid. Of je kunt het in de Griekse mythologie gaan zoeken: Anemona was een nimf aan het hof van de godin Flora. De bosanemoon bloeit in de maanden maart en april, wordt tot 25 cm groot. Je kunt ze zowat overal tegenkomen, ze is verspreid over heel Europa.

Bosanemoon

Behalve de dode eik zijn het geen joekels van planten, maar in het voorjaar geven ze zoals ze kunnen kleur aan de wereld. Ze zorgen voor schoonheid na een lange grijze periode. Wat een verdienste is, zeg ik dan maar

Geen opmerkingen: