Zeilvakantie: dag 4 - Veere en verder

Woensdag 7.9. - vanaf vandaag wordt het weer beter, dat wil zeggen: we kunnen met het schip veilig varen. Eerst nog een eindje door het Kanaal door Walcheren, richting Veere. Die plaats herken je onmiddellijk aan de kolossale Grote Kerk, ook met een redelijk stompe toren, zoals in Damme, Oostkerke en Lissewege. West-Vlaanderen ligt niet zover af, en in de middeleeuwen was Zeeland natuurlijk ook katholiek. In de loop der eeuwen bleek die kerk ook te groot geworden, en voor de erediensten werd ze onderverdeeld voor protestanten, lutheranen en Waals-gereformeerden. In de loop van de negentiende en de twintigste eeuw werd ze voor van alles en nog wat gebruikt: als stal, overdekt voetbalveld (!), feestzaal en na de watersnoodramp van 1953 als noodstal voor het geredde vee. Prominent en dominant aanwezig is ze wel, de Grote Kerk.

Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk van Veere

Eerst moet je nog door de sluis van Veere: behoorlijk goed gereglementeerd en georganiseerd is zo'n doorvaart, het is nog iets anders dan een rood licht aan de Zeshoek in Turnhout. De schipper staat in radiocontact met de sluismeester, veiligheid is de hoogste priotriteit, en voorkruipen is compleet uit den boze. Je krijgt sowieso bewondering voor de manier waarop de Nederlanders met water omgaan, daar kennen ze iets van: dat is geweten, maar het zelf meemaken  is best indrukwekkend.

Als je dan het Veerse Meer en later de Oosterschelde opvaart, kun je genieten van het licht, de steeds veranderende wolken en de luchten. Fenomenaal vind ik het: je kunt dat alles op het vasteland nooit zo zien, en nergens kun je zo ver kijken. En dan zitten we niet eens op volle zee. Je vaart langs de Zeelandbrug, voor het verkeer al opengesteld in 1965, maar toen heette ze nog 'Oosterscheldebrug'. Ze is meer dan 5 kilometer lang, is een hele poos de langste brug van Nederland geweest, en het verkeer rijdt erover alsof het een snelweg was. Ze zijn keien in waterwerken, onze Noorderburen.

Ochtendlicht en -lucht op het Veerse Meer

De Zeelandbrug, tot1967 Oosterscheldebrug genoemd

Matroos Mick aan het optuigen

Zeilen en varen doe je met z'n allen, zei de schipper meermaals: op de foto is allen matroos Mick met de zeilen bezig, maar de schipper staat aan het roer, de eerste stuurman is in de machinekamer bezig - want als er geen of te weinig wind is, en in de binnenwateren wordt er op de motor gevaren - en met zijn allen helpen we brassen: de zeilen naar of uit de  wind hangen, een klus waar heel wat getouwtrek aan te pas komt. Er is heel wat verstandhouding en samenhang vereist om zo'n zeilschip veilig door de wateren te sturen, zoveel is duidelijk.

Kortgene: de jachthaven, een bos masten

Zowat elk dorp aan de oever heeft zijn jachthaven, en die zijn soms behoorlijk groot: vrienden van me hebben een boot liggen in Kortgene, en na zo'n tijdje op het water, kan ik me best indenken waarom ze zo aan het water, varen en zeilen verhangen zijn: ik vind het een fundamentele ervaring. Je kijkt uit over een weidse watervlakte, voelt de kracht en de macht van water en wind, je probeert wat sterker is dan jij - de natuur - naar je hand te zetten, ertegen te vechten, dan weer ervan te profiteren, je voelt je eigen nietigheid maar je blijft toch recht: in die zin vind ik varen en zeilen een religieuze ervaring, wat overigens volgens mij niets met godsdienst te maken heeft. Ook de verbondenheid van al wie aan boord is, duidt in die zelfde richting, denk ik dan maar. En dan heb ik het nog niet gehad over de vrijheid die je in die weidsheid ervaart.

Rij bomen langs de oever van de Oosterschelde

En je kunt eens foto's maken die aan de wal niet mogelijk zijn, maar meer dan eens een keer fotografeer je dan een stukje land, dat je vanaf het water natuurlijk anders ziet.

Windmolens: waar kunnen die nog beter staan?

En windmolens natuurlijk, die zijn hier talrijk: de Nederlanders zijn niet dom, wind hier zoveel je wilt, en gratis. Hoe zou je zelf zijn?

Zo komen we  - het begint al goed te schemeren, we hebben een hele afstand afgelegd - in Willemstad aan, en dat is in het noorden van Noord-Brabant, aan het westelijke einde van het Hollands Diep. Dat stadje heet zo sinds 1584, ter ere van De Zwijger, de Vader des Vaderlands, die in dat jaar in Delft vermoord werd. Een vestingstadje is het, dat in de Tachtigjarige Oorlog uitgebouwd, maar dat later nog begruikt werd, onder anderen door Napoleon. Zo ademt dit gebied nogal wat geschiedenis, en daar heb ik helemaal niets tegen.