Veurne: poëtisch en prozaïsch

De hoofdkerk van Veurne, de Sint-Walburga, heeft geen toren, de Sint-Niklaaskerk,eventjes verder,  wel: die is 48 meter hoog. Het onderste deel ervan, dertiende-eeuws, is bijna nog romaans: weinig vensters, en de twee blinde ramen hebben wel spitsbogen, maar nog zeer bescheiden. Daarboven staat wat in de veertiende eeuw bijgebouwd is: daar zie de gotiek veel duidelijker. Aan de rechterkant eindigt het iets lagere torentje waar de wenteltrap in zit in een gotische spits. De spits van de grote toren zelfis sinds het midden van de negentiende eeuw verdwenen.

De toren van de Sint-Niklaaskerk

Nu heeft de 'Duitse' dichter Rainer Maria Rilke (geboren in Praag) in augustus 1906 enkele dagen in Veurne verbleven. De toren van de Sint-Niklaaskerk heeft hem geïnspireerd tot het gedicht 'Der Turm', dat hij in juli 1907 in Parijs geschreven heeft. Mooi is dat dat vers beneden aan de rechterkant van de toren te lezen is, in het Duits.

Het is een best moeilijk gedicht, ik moest het meer dan eens aandachtig lezen. Rilke heeft het over wat zijn beklimming van de toren bij hem wakker roept, losmaakt, hoe hij zich daarbij voelt. Hij vertrekt bij het 'Erd-Innere', Heeft het over beken die langzaam 'der Dunkelheit entsprungen sind', maar hoger 'nimmt dich aus der engen Endung / windiges Licht. Fast fliegend siehst du hier / die Himmel wieder,'... Het is in feite een religieus gedicht: van 'Erd-Inneres' tot aan 'die Himmel'. Niet eenvoudig, maar wel mooi.

R. M. Rilke, Der Turm, 1907

Het siert de Veurnse vroede vaderen dat ze deze tekst aan de kerktoren gehangen he: niet elke plaats in Vlaanderen kan zeggen dat ze een van de grootste dichters uit de wereldliteratuur een paar dagen onderdak heeft verleend.

Echter, ook in Veurne kun je niet altijd in hogere sferen vertoeven, ook niet als je beneden aan de toren staat: vlak onder 'Der Turm' richt de stad zich met een laconieke, droge mededeling tot iedereen die Nederlands kan lezen. Ter overweging: hoe kan iemand van de toren voorwerpen naar boven gooien?
De combinatie van de twee teksten zullen we dan maar typisch Vlaams noemen...

Ambtenarees, begin 21ste eeuw