Koksijde: Onze-Lieve-Vrouw ter Duinen

Ik heb mijn week vakantie weer eens aan de kust doorgebracht, in Nieuwpoort deze keer, want in het noorden van West-Vlaanderen was ik al drie jaar na elkaar geweest, en aan de andere kant van onze Noordzee kan het ongetwijfeld ook interessant zijn. Mijn schoonbroer raadde mij aan, beviel mij in feite aan, nu ik toch vlak in de buurt was, zeker de nieuwe kerk van Koksijde te bezoeken: die zou zeer de moeite zijn. Wat ik dan ook gedaan heb: de aanbevelingen van mensen met ervaring sla je niet in de wind.

Koksijde: Onze-Lieve-Vrouw ter Duinen

Maar het kost enige moeite om die kerk te vinden: zelfs de mensen van de plaatselijke VVV waren het met mee eens dat de bewegwijzering en de (ontbrekende) borden beter konden, maar 'er wordt aan gewerkt, meneer'. Als je dan voor het gebouw staat, ben je meten onder de indruk. Op het eerste gezicht ziet het er niet echt als een kerk uit: geen toren, geen schip met dwarsbeuken, hier staat iets anders, iets moderns. De voorgevel golft, en de architect, Josef Lantsoght uit Brugge, heeft zich bij zijn ontwerp laten inspireren door de golven en de duinen, zo is te lezen: hij wilde een kerk bouwen die paste bij het bredere landschap van de streek. De klokken bevinden zich gewoon centraal op het dak, en het kruis met wat de wereld kan symboliseren is gevat in twee uitstekende vangarmen van het dak, waarin je dan weer twee tegen elkaar opspattende golven kan zien. Bovendien is hij niet spaarzaam omgesprongen met beton en glaspartijen. Maar het resultaat mag gezien worden, zeker weten.

De 'klokkentoren'

Aan deze kerk is gewerkt van 1959 tot 1964, ze in in gebruik vanaf 1965. De plannen dateren dus alvast van voor het Tweede Vaticaans Concilie, maar toch lijkt het interieur wel degelijk de invloed ervan ondergaan te hebben. Zeer licht is het binnen - ze wordt ook de 'kathedraal' van het licht genoemd - en ruim: er zijn 900 zitplaatsen en, zoals het Concilie het wilde, het altaar is vlakbij en de priester staat met zijn gezicht naar de kerkgangers. Een beetje visionair moet die Lantsoght geweest zijn. In zo'n ruimte krijg ik een positief gevoel, ze zou je nog overtuigen.

Licht en ruimte

De kerk is niet alleen voor de eigen parochianen gebouwd, ook om de steeds talrijker wordende deelnemers aan het massatoerisme op te vangen. Ondertussen heeft de ontkerkelijking toegeslagen: ik kan me indenken dat niet alle missen - vieringen zou je tegenwoordig moeten zeggen - tot massale opkomst leiden: het 'aggiornamento' van paus Johannes XXIII heeft wat dat betreft niet tot een onverdeeld succes geleid.

Kleurrijke glas-in-loodramen.

Natuurlijk wordt Onze-Lieve-Vrouw ter Duinen nog gebruikt voor de liturgie, maar er vinden ook concerten en tentoonstellingen in plaats. Het prachtige werk van Josef Lantsoght (gestorven 1988) is sinds mei 2005 een beschermd monument. Zeer terecht, moet ik zeggen.