Het kwikstaartje

Flora in Estland: muurpeper


Ests kwikstaartje

In Tallinn heb ik een paar keer een gevleugeld vriendje uit mijn kindertijd ontmoet: het kwikstaartje. Ik heb dat vogeltje in de Kempen al jaren ongeteld niet meer gezien, en ik toer toch zeer vaak rond op het platteland en in de natuur. Maar: geen kwikstaartjes meer. Maar in Tallinn, in parken, zie je hem nog wel. Jasper kende het vogemtje ook niet: nogal wiedes, hij had het nog nooit gezien. Maar de naam moest hem echt niet verklaard worden: we zagen een rasechte 'staartkwikker', uitleg overbodig.

Mijn kinderen en die van hun generatie zijn nog meer stadskinderen dan hun ouders: wij gingen nog in de bossen spelen of op de bedding van de nog niet aangelegde 'ringelaan', we zagen toch nog wat er liep en vloog en groeide, de samenleving was voor de jeugd nog niet zo beveiligd en gestructureerd, er reden nog niet zoveel auto's rond, onze leefwereld was zeker kleiner dan die van kinderen en jeugd van vandaag, maar in die kleinere wereld was net zo goed behoorlijk wat te ontdekken. Ik heb het gevoelen dat wij toch iets dichter bij de natuur stonden, hoewel dat ook relatief is: toen ik rond mijn dertiende eens een paar dagen bij mijn jeugdvriend Marcel in Meerle bleef logeren, had zijn vader het onmiddellijk in de gaten: 'Da's een stadsmus, geloof ik', zei hij: de nagel op de kop.

Ik vroeg vanochtend vriend Vic, die van Hoogstraten is, of hij onlangs nog kwikstaartjes gezien heeft, en 'Neen', antwoordt hij, 'die zijn ongemerkt verdwenen'. Hij mist ze ook, maar had het nog niet door. Hij meent dat de vogel, die vroeger hier toch allesbehalve zeldzaam was, verdwenen kan zijn door het gebruik van pesticiden in de landbouw. Zou best wel eens kunnen: van vooruitgang wordt lang niet alles beter.

Herinnering uit de kindertijd: voor mij is het kwikstaartje verbonden met onze fietstochten naar Hoogstraten, naar nonkel Rik, broer van moeder. Aan de weg naar Merksplas staat een kapelletje, in de buurt van de 'Wieltjes', en daar zie ik die vogeltjes nog altijd wegvliegen, op- en neergaand, zoals het die diertjes past. In onze streek lijken ze mij nu toch te diep neergegaan.