The Lambeth Walk

Dancing the Lambeth Walk


München 1938: Chamberlain, Daladier, Hitler, Mussolini

Het is soms wonderlijk wie er je woonkamer binnenkomt als je gewoon maar tv zit te kijken.

Een paar dagen geleden kijk ik naar de CanvasCrack, zoals wel eens vaker, wordt er een vraag gesteld over een liedje uit Engeland, een hit uit 1937 die erg populair geworden is, en die de naam had van een wijk in Londen: je kunt dan kiezen uit drie mogelijkheden, maar voordat ik de eerste nog maar gehoord had, wist ik: dat is de Lambeth Walk en niets anders. Mijn geheugen liet mij niet in de steek! Niet dat ik een directe herinnering heb aan 'hits' uit het jaar waarin mijn ouders getrouwd zijn: de oorlog heeft mij nog 10 jaar uitstel van geboorte gegeven. Die herinnering gaat terug tot in de late jaren 50: toen zong vader het deuntje nog wel eens. Maar hij had er een andere tekst bij, die wel in heel Vlaanderen bekend zal geweest zijn, vermoed ik. De woorden gingen zo:

'Hitler deed een varken dood,
Mussolin' die kreeg een poot,
En Chamberlain die nam het staartje mee!'

Waarop dan in het dansliedje luidkeels 'Hoi!' geroepen werd. Daladier komt niet voor in het tekstje dat ik overigens nooit anders dan in het Turnhouts gehoord heb.

Die satirische woorden slaan terug op de 'Conferentie van München' van 30 september 1938. De oorlog zat er in feite al aan te komen, en de leiders van Frankrijk en Groot-Brittannië vonden dat ze Hitler beter rustig konden houden door hem af en toe zijn zin te geven, waardoor de vrede bewaard zou worden. Tenminste, dat was de bedoeling. Helaas, het pakte anders uit. Op die Conferentie, waaraan naast twee premiers - Daladier van Frankrijk en Chamberlain van Groot-Brittannië - ook twee dictators deelnamen - Hitler en Mussolini - werd over het lot van Tsjecho-Slowakije beslist, zonder dat dat land aanwezig was. Hitler wilde Sudetenland - daar woonden etnische Duitsers - en hij kreeg het ook: Daladier (beslist tegen zijn zin) en Chamberlain stootten de Tsjechen een dolk in de rug, en klaar was Kees. Chamberlain zei na de conferentie thuis dat 'Peace for our time' bereikt was, Churchill meende dat 'we een onmiskenbare nederlaag geleden hebben'. Daladier zou in Parijs enkele vertrouwelingen toegefluisterd hebben: 'De idioten. Ze beseffen niet waarvoor ze juichen.' Hij werd eerder feestelijk onthaald bij zijn thuiskomst. Nog geen jaar later zou Duitsland Polen binnenvallen, en de Tweede Wereldoorlog was begonnen.

Vader had dus een satirische tekst van de 'Lambeth Walk', en twintig jaar later zong hij die nog. Als hij goed gehumeurd was bijvoorbeeld, of als de ernst hem te veel werd: dat heeft hij in feite nooit echt goed verdragen, het moest bij voorkeur een beetje prettig blijven. En hij was ook kwaad op die oorlog denk ik: in 37 was hij 23, pas getrouwd, en voorlopig geen kinderen, want hij wilde met moeder nog wel wat van het leven profiteren. Eind 39 was het oorlog en zij tweeën voorzichtig: je stelt je je jonge beginnende leven wel anders voor. In 43 heeft hij bij een bombardement in Brunswijk nog zijn halfbroer verloren - Karel v. B., 20 en nog geen leven gehad - hij en de mensen van toen hebben wel wat te verhapstukken gehad.

Maar toen ik de vraag over de Lambeth Walk hoorde, zat vader - hij is 16 september 2005 overleden, 91 jaar oud - plots naast mij in de zetel: 'Ha, dag va!' heb ik in gedachten en ontroerd gezegd, 'komt erbij zitten'. Kennelijk is hij hier nu al een paar dagen, want hij ziet natuurlijk ook wel dat ik geen 14 meer ben.


Een toemaatje: the Lambeth Walk Lyrics by Russ Morgan

Any time you're Lambeth way
Any evening, any day,
You'll find us all
Doin' the Lambeth walk.
Ev'ry little Lambeth gal
With her little Lambeth pal,
You find 'em all
Doin' the Lambeth walk.
Ev'rything free and easy,
Do as darn well pleasey,
Why don't you make your way there?
Go there, stay there,
Once you get down Lambeth way
Ev'ry evening, ev'ry day,
You'll find yourself
Doin' the Lambeth walk.

Het is een dansnummer, een feel good hit, redelijk verwant met de charleston uit de jaren 20 en de macarena van onlangs. Pretentieloos plezier maken was de bedoeling, afreageren van de sombere periode eind jaren 30. De mensen mochten iets hebben.