Vakantie: Brugge - Jeruzalemkerk

Een Brugse kerk die me altijd geïntrigeerd heeft, is de Jerusalemkerk. Ze staat buiten het toeristische centrum, in de buurt van Rolweg, waar het Gezellemuseum te vinden is. Een merkwaardige toren heeft ze, en voor zover ik gehoord heb, zou het interieur ook best de moeite lonen, maar verleden jaar ben ik er niet binnen geraakt. Dit jaar wel, en inderdaad, de kerk is het bezoek meer dan waard.

De Jeruzalemkerk

Ze is gebouwd kort na 1470 in opdracht van de Genuese koopman Anselmus Adornes, die overigens al een hele tijd in Brugge verbleef: zijn voorbeeld was de Heilige Grafkerk in Jeruzalem, waar hij op bedevaart was geweest.

De toren heeft een opengewerkte galerij en is bekroond met een globe: zo vind je er Vlaanderen maar een, geloof ik. De kerk zelf is eigenlijk een grote grafkapel van het echtpaar Anselmus Adornes - Anna de Braecle. Als je de ruimte binnenkomt, merk je meteen de sfeer van 'memento mori' die de kerk ademt: niet alleen de graftombe van het paar heeft een zeer prominente plaats, ook het altaar met zijn drie kruisen erboven verwijst naar Golgotha, en net onder die kruisen zie je een bas-reliëf met de passiewerktuigen. 'Herfsttij der middeleeuwen' noemde Johannes Huizinga deze periode: de dood, het doodsbesef en de vergankelijkheid zijn in deze Jeruzalemkerk alomtegenwoordig.

De evocatie van Golgotha

Het altaar met de passiewerktuigen

De graftombe van het echtpaar Adornes

Als je je eigen kerk kunt laten bouwen, ben je natuurlijk ook rijk genoeg om geld in de verfraaiing en versiering te steken: in feite is het voorgaande daar al bewijs genoeg van. Ook voor glas-in-loodramen had het geslacht Adornes middelen genoeg. Je krijgt voorstellingen van de leden van de familie Adornes en hun wapenschilden, maar niet noodzakelijk van Anselmus en zijn vrouw: de ramen van van rond 1560.

Biddend echtpaar met hun beschermheiligen en aardse attributen van rijkdom

Je dient enige moeite te doen om de Jeruzalemkerk in te geraken, maar dat is ze meer dan waard: eind vijftiende-eeuws is ze, en daar lijkt me later weinig aan veranderd of toegevoegd. Authentiek dus, en daarom alleen al bijzonder.