maandag 21 april 2014

Himalayatoppen - Everest, Annapurna

Als je in Nepal bent, moet je natuurlijk ook naar de Himalaya: niet dat je per se op het dak van de wereld van de wereld wil gaan staan, maar je wilt het toch allemaal goed gezien hebben. Van Bhaktapur rijden we naar Nagarkot, 10 kilometer verder. Dan zit je al dicht bij de oostelijke Himalaya, waar ook de Mount Everest te zien zou moeten zijn. Die berg, die op de grens met Tibet ligt, heet in het Nepalees overigens Samargatha, wat 'Hoofd van de Hemel' betekent; de Tibetanen hebben het dan weer over 'Chomolungma' (Godin van de Aarde). Voor 1857 stond de berg bekend als 'Piek XV', maar toen kort voor dat jaar vastgesteld werd dat deze piek de hoogste van de wereld was, heet hij internationaal 'Mount Everest', naar George Everest, kolonel, geograaf en hoofdlandmeter van Brits-Indiƫ. Zelf wilde die man zijn naam liever niet aan de hoogste berg ter wereld verbinden: als landmeter gebruikte hij altijd de lokale namen. Zijn wil bleek echter geen wet te zijn: zijn opvolger besliste dat 'Everest' de naam zou worden. Een eerbetuiging is het dus.


De Samargatha, Chomolungma, Piek XV, Mount Everest

Zelf heb ik de Mount Everest niet zo duidelijk gezien: er was te veel nevel. Een goed gezicht op de Himalaya en het Annapurnamassief heb je wel in de buurt van Pokhara. Die Annapurna, wat 'Godin van de Overvloed wil zeggen, is ook hoger dan 8.000 meter, en de tweede berg in Nepal waarvan ik de naam kende.
Dat komt doordat we er ooit in het Lager Middelbaar bij Frans een tekst over gelezen hadden: het was het verhaal over Maurice Herzog, die in 1950 de eerste mens was die een 'achtduizender' beklommen heeft. Hij heeft daar overigens een zeer bekend en geapprecieerd boek over geschreven: 'Annapurna, premier 8.000'. Drie jaar later gingen Edmund Hillary en zijn sherpa Tenzing Norgay nog 800 meter hoger, dat is zowat tien procent: dat is al iets op die hoogte.


De Annapurna bij zonsopgang


Dezelfde, iets dichterbij gehaald

Merkwaardig is ook dat er in dit massief vier toppen zijn die Annapurna heten (van I tot IV), en dan heb je nog de Annapurna South, maar geen enkele daarvan haalt de 8.000 meter, hoewel Annapurna II er maar 63 meter onder blijft. Maar kleine heuveltjes zijn het niet: je ziet majestueuze natuur waarvan je alleen maar stil van kan worden, die je scherp doet beseffen hoe nietig het wezen mens is. Wat overigens pas nog bewezen is - alsof dat nodig nog was - door de dood van dertien (zestien?) sherpa's op Mount Everest.

Niet al die bergen daar hebben een internationale (Engelse) naam: een ervan heet 'Machhapuchhare': dat woord is Nepalees voor vissenstaart, en hij is algemeen dan ook bekend als 'Fishtail'. Hij is net geen 7.000 meter hoog - hij komt 3 meter te kort - maar hij is een behoorlijk uit de kluiten gewassen en volgroeide knaap. Voor de plaatselijke bevolking is het een heilige berg, gewijd aan de belangrijke god Shiva: op zijn top heeft nog nooit een mens gestaan, en hij wordt ook niet beklommen. Zijn top, zeg ik: hij heeft twee uitstekende toppen, verbonden door wat je een naar beneden gebogen nok zou kunnen noemen, en dan zie je inderdaad die 'fishtail'.


De Machhapuchhare of Fishtail


Bergwand met inderdaad eeuwige sneeuw

'Awesome', ontzagwekkend noemt het Engels zo'n landschap, en terecht. Maar hoe awesome dat allemaal mag zijn, aan het meer van Pokhara hebben de mensen er niet voortdurend veel boodschap aan, ze zitten niet heel de tijd diepzinnige en filosofische gedachten over en gevolgtrekkingen uit hun milieu te formuleren: er moet ook gewoon geleefd worden. Vrouwen doen welgezind de was in het meer, en man trekt met zijn kano op visvangst. Shiva mag dan boven op de Fishtail zitten, hier beneden zorgen de mensen zelf voor het noodzakelijke. Zoals dat hoort, overal ter wereld, berg of geen berg.


Vrouwen aan de was en de plas


De goden mogen vissers zijn, deze man vist echt

Geen opmerkingen: