Il Gargano is niet alleen het 'Parco Nazionale' en het 'Foresta Umbra, er staat ook een hoogst opmerkelijk heiligdom, dat van de aartsengel Michael. Volgens de traditie is de aartsengel hier in een grot voor de eerste keer verschenen in 490. De Longobarden (een Germaans volk) namen de streek in 650 in bezit en zij vatten een speciale verering op voor Sint Michiel, in wie ze de krijgsdeugden terugzagen die ze vroeger hadden bewonderd in hun eigen Odin: van godsdienst veranderen zonder de eigen essentiële inhoud op te geven is dat. Een en ander had tot gevolg dat Monte Sant'Angelo het belangrijkste heiligdom werd van heel het Westen. Daarna kwamen de Noormannen en het Huis van Anjou die gebouwen hebben toegevoegd en de plaats in aller aandacht hielden. Het heiligdom is de inspiratie geweest voor Mont Saint-Michel in Normandië, maar het ligt niet aan of in de zee, maar boven op een hoogte.
De grot waar de verschijningen plaats hadden
Het heiligdom bestaat uit twee niveaus: een laag en een hoog. De grot zit beneden, en daar kun je naartoe via een trap met 89 treden uit de tijd van Anjou, maar erboven werd dan een kerk en een campanile gebouwd. De campanile is het jongste gebouw: hij werd op last van Karel van Anjou in 1281opgericht als dank voor de verovering van Zuid-Italië, en is octogonaal, wat in Italië niet zo zeldzaam is. Maar sinds Werbeek zie ik steeds meer achthoekige religieuze gebouwen; dat terzijde.
De campanile van Karel van Anjou
Invloed van de Noormannen is niet zo dadelijk, zichtbaar: zij hebben het stadje verrijkt met een behoorlijk versterkt kasteel. Allicht lag dat meer in hun aard.
Het Normandisch kasteel
Dat is echter een detail: voor de rest is Sint Michiel overal prominent aanwezig. In de grot staat, achter het altaar, een beeld van hem, net zoals in de gevel van de kerk zelf. Dat laatste, in marmer uit Carrara, komt uit 1507: het is een van de eerste meesterwerken uit de renaissance in Zuid-Italië.
Beeldje van Michael, de drakendoder, in de grot
Dezelfde, in renaissenceuitvoering
Die gevel heeft ook twee mooie bronzen poorten: een ervan is van zeer recente datum, en beeldt allerlei taferelen uit de bijbel en het christendom uit. Onderaan rechts kun je het pauselijke wapen zien, en dat is echt niet verwonderlijk: tal van pausen hebben het heiligdom met een bezoek vereerd, van de vroegste tijden tot nu. Johannes XXIII en Johannes Paulus II zijn hier ook gepasseerd.
De moderne bronzen poort.
En toen hadden we genoeg van heiligdommen en hebben we ons in het zwarte woud gestort. Maar we zijn bij het licht uitgekomen: in Vieste, dat zich klaarmaakte voor de komende paasvakantie en het toeristische seizoen. Cafébazen brengen hun terrassen in orde, strijken wat verf tegen de muren, maar als er eentje ziet dat we met zijn achten zijn, voelt hij zijn middenstandershart weer echt opengaan en serveert ons wat wij vragen: in dit geval Noord-Italiaans bier, uit Süd-Tirol allicht. Het mannetje dat op de fles staat doet nogal Duits aan. Misschien nog een van die oude Longobarden?
Vieste: haventje net voor het ontwaken
Geen opmerkingen:
Een reactie posten