Op het marktplein van L'Aquila geraken we in gesprek met een aantal inwoners, die graag over hun stad vertellen, over de aardbeving natuurlijk en hoe de zaken er nu bij staan, maar die ook nog best trots zijn: een van hen wijst ons de weg naar de mooiste kerk van L'Aquila. 'Honderd meter deze straat volgen, en dan naar links, en na tweehonderd meter sta je voor het gebouw'. De afstand wordt wel zevenhonderd meter, maar dan zijn we bij de 'Basilica di Santa Maria di Collemaggio'. Een hele mondvol, maar dat verdient de kerk ook wel. De façade ziet er al van ver zeer merkwaardig uit: zij bestaat hoofdzakelijk uit een geometrisch patroon van witte en rozerode stenen: opvallend en mooi vind ik het
Basilica di Santa Maria di Collemaggio
De façade links
Met de bouw van de kerk is begonnen in 1287, en op 25 augustus 1288 is ze ingewijd met een plechtige mis, geconcelebreerd door acht bisschoppen: een basiliek is iets meer dan een parochiekerkje ergens te lande. Er staan weinig gotische kerken in Italië, en deze is dat ook niet: de drie toegangspoorten zijn duidelijk romaans, met echt typische en prachtige versieringen in de rondbogen. Naast de belangrijkste poort zelf zie je dan toch gotiek opduiken: heiligen (de weinige 'overlevenden') staan in gotische nissen. De houten poort uit 1688 is dan weer barok, net zoals het schilderwerk erboven: Moeder met kind en een paar engeltjes. Ik vind het wel wat, die poort in die prachtige gevel.
De grote poort met hond en nieuwsgierige toerist, en een overzicht van de westerse kunstgeschiedenis
Romaans en gotiek samen
De toren is nog zo'n merkwaardigheid: niet erg hoog, en nog eens achthoekig: het doet me vermoeden dat hij ooit ook gebruikt werd ter verdediging en diende als uitkijkpost. Hij ziet er eerder uit als onderdeel van een versterkt kasteel dan van een basiliek. Binnen zijn we in de basiliek niet geraakt: het gewelf is tijdens de laatste aardbeving ingestort.
De achthoekige toren - rechterkant van de façade
De geschiedenis van de oprichter van deze basiliek is ook iets dat buiten het gewone valt. Een kluizenaar, Pietro da Morrone, zag in 1275 in een droom de Heilige Maagd en besloot samen met haar op Collemaggio een majestueuze basiliek te bouwen, die dus in 1288 ingewijd werd. Diezelfde kluizenaar werd in 1294 tot paus verkozen en werd in deze, zijn basiliek gekroond: hij koos als naam Celestinus V. Dat is het enige geval van een paus die buiten Rome gekroond werd, zegt 'Wikipedia'. In Avignon moet dat later toch ook nog gebeurd zijn? Hoe dan ook, na vier maanden gaf Celestinus er de brui aan. Hij werd aangehouden toen hij Italië probeerde te ontvluchten, werd gevangen gezet, en stierf in de gevangenis in 1296. In 1327 werd hij in ere hersteld: zijn overblijfselen werden naar zijn basiliek overgebracht, en rusten daar nog altijd in zijn mausoleum. En wonder of niet, - volgens de Aquilianen wel natuurlijk - zijn mausoleum heeft tot op vandaag alle aardbevingen 'overleefd', incluis die van 2009.
In alle betekenissen: het is niet zomaar een kerkje, deze Basilica!
Tombe van Celestinus V, alias Pietro da Morrone
Geen opmerkingen:
Een reactie posten