Ronda is niet alleen natuur, Ronda is ook cultuur. Authentieke Spaanse dan. In de 'Alameda del Tajo' staat een beeld van een stijlvol geklede vrouw: 'Dama Goyesca' heet het. Dan vraag ik me natuurlijk af wat dit beeld met Goya te maken heeft. Op het einde van de 18de eeuw heeft Goya nogal wat schilderijen over stierengevechten en daarmee gepaard gaande pracht en praal gemaakt. Toen hij deze werken voor de adel schilderde, waren kleurrijke weefsels de mode, en passende accessoires zoals schoenen, waaiers en haarstukjes. Sinds 1954 zijn de dames van Ronda de officiële vertegenwoordigers van de stad. Elke jaar wordt een eerste Dama Goyesca gekozen: zeer respectabel moet ze zijn, en alom geliefd in Ronda. Zij is de leider van veertien jongere Damas Goyescas. Die dames zijn zo populair dat in 2009, tegenover het standbeeld van Pedro Romero, Ronda's beroemdste stierenvechter, het beeld 'Dama Goyesca' werd ingehuldigd. De stad is kennelijk trots op haar identiteit.
Dama Goyesca - La Ciudada - La Mujer Rondeña
Onze laatste halte in Ronda is de stierenvechtersarena: Spaanser kun je het niet hebben. Voor het gebouw staat een beeld van een forse stier: je kunt je niet vergissen.
Het embleem van de arena
Deze arena is de oudste van Spanje: ze is gebouwd in 1785, en heeft een diameter van 66 meter. Vijfduizend toeschouwers kunnen het schouwspel volgen. We hebben het over de ongelijke strijd die zich afspeelt: de stier is bij voorbaat verloren, hij zal een vreselijke dood tegemoet gaan. Maar de mensen denken er hier zo niet over: het maakt een essentieel deel uit van hun cultuur, en voor afschaffen pleiten er hier maar weinigen. Tegenover de gevechten van de gladiatoren in het Colosseum is het natuurlijk en vooruitgang, maar dat is ook niet moeilijk. Gaia zal geen grote supporter zijn, dat is wel zeker. Ik vraag me af of ik zo'n schouwspel tot tot het einde zou kunnen uitzitten, gesteld dat ik er al heen zou willen gaan. Erg ethisch lijkt het me allemaal niet.
Wij in de arena, zonder stieren
De arena heeft ook een 'Museo Taurino', een 'stierenvechtmuseum' blijkt dat in het Nederlands te heten. Het laat zien dat de stier in Europa altijd al een rol gespeeld heeft: je ziet een afbeelding uit Knossos, waar jonge mannen over de stier heen sprongen, je ziet een barok schilderij dat de 'Ontvoering van Europa' uitbeeldt, je ziet een afdruk van een affiche van Picasso die reclame moet maken voor een of ander stierengevecht. Een en ander schijnt te moeten impliceren dat stierengevechten toch niet zo vreemd zijn: de stier zat al vroeg in onze cultuur ingebakken, als ik dat zo mag formuleren. Of: de stier is natuurlijk een sterk symbool van viriliteit: zulke dieren verslaan brengt de mens weer aan de top van de piramide. Als we niet sterker zijn, dan toch veel slimmer!
Tenslotte: er wordt in het museum ook hulde gebracht aan de twee beroemdste plaatselijke stierenvechtersfamilies: die van Pedro Romero en die van Antonio Ordoñez. Het is een wereld die wij niet kennen, maar wij konden ook wel eens wreed zijn tegenover dieren: denk aan kemphanengevechten, en ganzenrijden met levende dieren. Natuurlijk zijn die afgeschaft, maar wreedheid kan des mensen zijn vrees ik.
De ontvoering van Europa
Picasso, De Torero
Geen opmerkingen:
Een reactie posten